Unieke beleving bij Vrijheidsconcert 2022

Eindelijk was het zover

Na twee jaar uitstel door corona zaten de Nederlandse Marinierskapel en het Duitse Musikkorps der Bundeswehr op Koningsdag 2022 op het podium. Voor een goed gevulde zaal in de Junushoff speelden zij de sterren van de hemel bij Het Vrijheidsconcert. De samenwerking symboliseert het belang van vrijheid en verbroedering zoals wij in Nederland en Duitsland gelukkig alweer 77 jaar mogen ervaren. Vrijheid is niet vanzelfsprekend, zo benoemde ook burgemeester Floor Vermeulen in zijn speech vóór het concert. Deze vrijheid moeten wij blijven koesteren, de recente ontwikkelingen in de wereld maken dit weer eens goed duidelijk. Hij sprak zijn woorden in drie talen: Nederlands, Duits en Engels, als gebaar naar het diverse publiek.

Zie onderaan de pagina de foto’s

De muzikale traditie

Het werd een zeer geslaagde avond, in meerdere opzichten. Het samenspelen van de orkesten was op zich al bijzonder. Beide orkesten zijn onderdeel van de krijgsmacht en hebben daar een unieke positie. Bij de video-opname door Omroep Gelderland verduidelijkte dirigent van de Marinierskapel Arjan Tien dat musici al eeuwenlang onderdeel zijn van de krijgsmacht. Vroeger was dat met een enkele trommel of blaasinstrument. Inmiddels is het uitgegroeid tot een compleet harmonieorkest, gevuld met professionele musici die aan het conservatorium in de klassieke muziek zijn afgestudeerd. Naast bijdragen aan ceremonies, verzorgen ze allerlei concerten, zoals deze avond.

Verrassend repertoire

Met zichtbaar plezier en met een fantastische kwaliteit speelden zij hun muziek en kon het publiek genieten van een afwisselend programma. Het Duitse orkest startte, na de pauze was het de beurt aan de Marinierskapel. Tot slot werd samen gespeeld, met zoveel musici als maar op het podium pasten. Al bij de eerste noten van het concert werd letterlijk en figuurlijk de toon gezet. Het Musikkorps stond op en speelde het Wilhelmus, dat zette direct de geladen en betekenisvolle sfeer van het concert neer. De Marinierskapel startte hun optreden met het Duitse volkslied, Das Lied der Deutschen. Zeker waren enkele ‘militaire’ muziekstukken te horen, bijvoorbeeld het gezamenlijke slotstuk: De Trio Defileermars van Hazebroek. De orkesten lieten zich beide echter ook van een hele andere kant zien. Zo excelleerden de Duitsers met een arrangement van de West Side Story. De Nederlanders swingden de pan uit met bigbandmuziek zoals het stuk High Hopes, met de geweldige zanger Dennis van Aarssen die de zaal opzweepte.

Bijzonder publiek

Het publiek was anders dan anders. Naast de muziekliefhebbers zaten er zo’n 175 vluchtelingen in de zaal. Zij ontvingen een vrijkaartje voor het concert. De vrijkaarten zijn geschonken door de 4=4+1 actie, door de organiserende Rotaryclubs maar ook door Rotaryclubs uit heel Nederland en door de gemeente Wageningen. De aanwezigheid van zoveel vluchtelingen deed duidelijk iets met de sfeer in de zaal. Een divers gezelschap met mensen die het belang van vrijheid recentelijk zelf aan den lijve ondervinden. Onder andere zo’n 70 Oekraïense vluchtelingen gingen in op de uitnodiging. Daarnaast kwamen ruim 50 mensen van de Wageningse asielzoekerscentra (AZC’s) naar het concert. De leiding van de AZC’s zorgde voor busvervoer naar de Junushoff. Daarnaast kwamen via de bblthk 16 vluchtelingen naar het concert en vroegen mensen via de website van Rotaryclub Wageningen zelf een vrijkaart aan. De reacties van deze genodigden waren hartverwarmend. Want geconfronteerd met een onzekere toekomst in een nieuw land en in een onzekere positie, is het niet altijd gemakkelijk om verbinding te ervaren en vertrouwen te hebben in een goede afloop. Een handreiking, ook al is het maar een concert, doet dan goed en verwarmt ons hart een beetje. Sommigen kwamen wat onwennig de Junushoff binnen, mogelijk niet gewend aan concertbezoek, of in ieder geval niet in Nederland. De sfeer werd steeds losser en er werd genoten.

Speeches

Vóór het concert werd gespeecht door de burgemeester, maar ook door voorzitters van de organiserende Rotaryclubs: Hans de Nijs (Rotaryclub Wageningen) samen met voorzitter Marga Radermacher (Rotaryclub Wipperfürth-Lindlar / Romerike Berge). Zij introduceerden het concert als ware zij de presentatoren van het Songfestival. Met flair wisselden zij elkaar af en ondanks het serieuze thema werd de sfeer licht gehouden. Ze spraken Engels, als universele verbindende taal, en gebaar naar allen die het Nederlands niet machtig zijn. De samenwerking tussen beide Rotaryclubs, tussen de orkesten en de achtergrond van dit concert werden toegelicht, evenals het doel dat wordt gesteund. De opbrengst van dit benefietconcert gaat naar Covax, zodat mensen in hele wereld toegang krijgen tot het vaccin tegen Covid-19. Er werd door de voorzitters natuurlijk ook stilgestaan bij de aanwezigheid van de vluchtelingen. Marga Radermacher verwoordde het belang van vrijheid en verbroedering prachtig. Een sidering ging door de zaal en een applaus steeg op, toen zij zich tot de vluchtelingen richtte en hen nadrukkelijk welkom heette.

Odd Fellow

Als dank ontvingen dirigent van de Marinierskapel Arjan Tien, Oberstleutnant Christian Weiper van het Musikkorps en Dennis van Aarssen een fles korenwijn, de Odd Fellows van voorzitter Hans de Nijs. Een bijzondere fles die speciaal voor Rotaryclub Wageningen is gebotteld.

Ps. Voor wie zich afvraagt hoe het nu zit met de Duitse vlag boven het podium en de ‘Belgische uitstraling’: heel simpel en zonder bijbedoeling. De vlag was gewoon te groot, en moest dubbelgevouwen op zijn kant opgehangen worden. Een praktische oplossing dus. En verder: De Marinierskapel is gekleed met wit jasje, het Musikkorps is helemaal in zwart.

Voor herhaling vatbaar

Na het concert gingen bezoeker en musici nog naar het Theatercafé voor een drankje en om even na te praten. De orkesten pakten de vrachtwagens weer in, en de musici gingen weer huiswaarts. Gedurende de avond gonsde het al rond: dit concert is zeker voor herhaling vatbaar. Voor ons plezier en voor de achterliggende gedachte: vrijheid is nooit vanzelfsprekend, het moet gekoesterd en gevoed worden. En wat is er dan een mooier dan de vriendschap te versterken, door het maken en beluisteren van mooie muziek, in deze periode van het jaar.

Hoe hebben vluchtelingen het concert ervaren?

Enthousiaste reacties, direct al in de Junushoff. Ook kregen we een mooie e-mail van Willemien Dorresteijn: “Vanuit mijn baan als Projectleider van het MeeMaakPodium bij de bblthk heb ik een groepje Art & Culture opgezet voor bewoners van de AZCs in Wageningen. Met als doel hen ons podium te bieden op een manier die bij hun past. Dus toen jullie royale aanbod kwam voor de vrijkaarten werd ik meteen getipt om te gaan met de groep. En daar werd heel enthousiast op gereageerd. Uiteindelijk zijn er 16 mensen met mij meegegaan en zij hebben zo ongelooflijk genoten! Het concert is grotendeels door de deelnemers gefilmd (was een grappig gezicht zo al die telefoons op een rijtje in de lucht). Ze vonden het ‘tremendous’, ‘Soooooooooooooooooooooooo wonderful’, ‘amazing’ etc. De meesten hadden nog nooit zoiets meegemaakt. Het was een geweldige ervaring. Amro, een jongen uit Jemen was zo dankbaar… Het was zijn grote droom om eens een concert van zo’n groot orkest bij te wonen dat hij de muzikanten en organisatoren heel graag zelf wilde bedanken. Vandaar dat we na het concert nog even het podium op gingen om een paar orkestleden dat te vertellen, en we op de terugweg Hans (red. de Nijs) ook nog even konden bedanken. Het was ontroerend, om deze avond tussen hen te zitten, met hun mee te genieten… Zij zijn jullie zo dankbaar, en ik ook! De geweldige muziek heeft velen van hen enorm geraakt en verblijd.”